Hoe doe je dat: vragen stellen op een constructieve en open manier? Daar leerden we meer over tijden onze professionaliseringsdag afgelopen vrijdag 11 juni. Deze keer lieten we ons inspireren door Ralph Weickel. Hij verdiepte onze kennis van appreciative inquiry door ons een dag in te wijden in de kunst van het formuleren van generatieve vragen. Dat wil zeggen dat je vragen stelt als positieve richtinggevende interventie. Het achterliggende principe is dat elke vraag automatisch ervoor zorgt dat het gesprek een bepaalde koers opgaat.
Maar hoe stel je nu een goede vraag? Dat blijkt lastiger dan je denkt! Gelukkig zorgde Ralph ervoor dat we goed geoefend hebben met het ‘flippen’ van vragen. Dat was wel even een uitdaging als je vaak de golden circle gebruikt en nu probeert niet meer ‘waarom? ’ te vragen! En dan opeens hadden we het door: ‘waarom?’ maakt lang niet altijd energie vrij en stimuleert lang niet altijd een echt opbouwende dialoog.
De kracht van vragen naar het positieve
Vragen kunnen een uitnodiging zijn om een wenselijke, positieve gedachtegang tot stand te brengen, om te inspireren en een twinkeling in de ogen te krijgen. Ze kunnen uitnodigen om te praten over een gewenste toekomst. En hoe je daar kunt komen. Ze rekken de verbeelding op en inspireren nieuwe gedachten. Dus vraag niet meer waarom iets wel of niet lukte maar focus de aandacht op het stellen van vragen over waar iemand meer van wil: in zijn organisatie, in zijn omgeving, in zijn leven.
Dan pas heb je door hoe vaak je vragen stelt die vooral gericht zijn op het bevestigen van wat je al weet. Of vragen stelt die vooral ingaan op waarom iets niet gelukt is. Of beoordelingsgesprekken die focussen op waar iemand niet goed in is.
Tijd om te flippen!
Hoe kan je een negatieve vraag in een positieve omkeren? Een paar tips:
- Herformuleer de vraag alsof de gewenste uitkomst een realiteit is
- Vraag naar de gewenst uitkomst
- Vraag hoe die uitkomst bereikt kan worden
- Vraag wat er nog meer nodig is om het doel te bereiken
We werken in onze adviespraktijk binnen regelmatig deze methodiek (ons recente verhaal over het Nationaal Programma Rotterdam Zuid door Willem van Spijker en Pieter Tops is zo tot stand gekomen). We streven naar een positieve grondhouding en gebruiken dat als sleutel voor blijvende verandering. We geloven in betrokken leiders die de krachten van hun mensen en hun team optimaal benutten en het creëren van een innovatieve omgeving waarin ruimte is om uit te proberen. Niet voor niets verdiepten we ons de vorige keer in design thinking en gebruiken we vaak rapid prototyping. Een positief beeld versterkt het idee over wat we tot stand kunnen brengen. Het verbreedt het denken. Positieve communicatie is essentieel voor een gezonde geest en gemeenschap en dat vinden wij bij Van Vieren een nastrevenswaardig doel.